Türkiye’de hisseli gayrimenkul sahipleri, mülklerinin yönetimi ve korunması konusunda dikkatli olmalı. Hisseli mülklerde, sahiplerin hakları ve sorumlulukları büyük önem taşıyor. Ancak, önalım hakkı (şufa hakkı) gibi yasal avantajlar sıklıkla yanlış anlaşılabiliyor ve bu da mülk sahiplerini mağdur edebiliyor. Uzmanlar, gayrimenkul ortaklarının, hisse satışlarına karşı 90 gün içinde itiraz etme haklarını bilmedikleri takdirde büyük mali kayıplar yaşayabileceklerini vurguluyor.
HİSSELİ GAYRİMENKUL NEDİR?
Hisseli gayrimenkul, birden fazla kişinin ortak olduğu, paylı mülkiyete dayalı bir mülk türüdür. Mülkün tapusu, tüm ortakların paylarını gösteren bir "müşterek tapu" şeklinde düzenlenir. Her bir ortak, mülk üzerindeki haklarını, sahip olduğu pay oranına göre kullanabilir. Hissedarlar, mülkü kullanma hakkına sahip olsa da, eşit paylara sahip olmak zorunda değildir. Hissedarların payları farklı olabilir, ancak her biri kendi pay oranına denk gelen haklara sahiptir.
ÖNALIM HAKKI: BİR ORTAK SATMAK İSTERSE, DİĞER ORTAKLAR İLK SATIN ALMA HAKKINA SAHİP
Hisseli gayrimenkullerle ilgili en önemli hukuki avantajlardan biri, "önalım hakkı" ya da halk arasında bilinen adıyla "şufa hakkı"dır. Bu hak, gayrimenkul sahiplerine, diğer ortakların paylarını satması durumunda öncelikli satın alma hakkı tanır. Yani, bir ortak mülkün bir kısmını başkasına satmak istediğinde, diğer ortaklar önce kendileri almak isteyip istemediklerini belirler.
Örneğin, bir hissedar, mülkün bir kısmını satmak istediğinde, satmak istediği payı diğer ortaklara teklif etmelidir. Eğer bu teklif yapılmadan satış işlemi gerçekleştirilirse, diğer ortaklar, satışı şikayet ederek iptal ettirebilirler. İtiraz eden ortak, satış bedelini ödeyerek, satılan hisseyi geri alabilir.
ÖNEMLİ BİR AYRINTI: 90 GÜNLÜK İTİRAZ SÜRESİ VAR
Önalım hakkının kullanılabilmesi için, yasal bir sürenin içerisinde itiraz yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Hisseli gayrimenkul sahiplerinin, satışa itiraz haklarını kullanabilmesi için yalnızca 90 günleri bulunmaktadır. Eğer 90 gün içinde itiraz yapılmazsa, satış işlemi geçerli olur ve satış tamamlanmış sayılır.
Bu kural, özellikle gayrimenkul sahiplerinin mağduriyet yaşadığı bir konu olabiliyor. Örneğin, bir ortak payını üçüncü bir kişiye satmaya karar verirse ve bu durum diğer ortaklara bildirilmezse, üçüncü kişi, satış işlemini noter aracılığıyla bildirmek zorundadır. Noter bildirimi alındığında, diğer ortakların itiraz hakkı başlar ve 90 gün içerisinde, satışa itiraz edilmesi mümkündür.
Eğer itiraz yapılmazsa, hisse satışı geçerli olur ve önalım hakkı sona erer. Bu süre zarfında, satış bedeli ödenerek, hisse geri alınabilir.
HUKUKİ DESTEK ALMAK HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Hisseli gayrimenkul sahipleri, hakları ve sorumlulukları konusunda yeterli bilgiye sahip olmalı ve gerektiğinde hukuki destek almalıdır. Aksi takdirde, mülklerinin yanlış yönetimi ve bu tür yasal haklardan habersiz olmaları büyük maddi kayıplara yol açabilir.
Uzmanlar, gayrimenkul ortaklarının 90 gün içerisinde itiraz hakkını kullanmamaları durumunda büyük bir fırsatı kaçırmış olabileceklerini belirtiyor. Bu sebeple, gayrimenkul sahiplerinin, gayrimenkul alım satımı, hisse devirleri ve diğer işlemlerle ilgili yasal haklarını bilmeleri ve profesyonel danışmanlık almaları şiddetle tavsiye ediliyor.
